Nieuwe proceduretermijnen voor de fiscus 

In de wet van 20 november 2022 houdende diverse fiscale en financiële bepalingen (BS 30 november 2022, erratum
BS 5 december 2022) werden verschillende initiatieven opgenomen in de strijd tegen de Fiscale en Sociale Fraude. 

De nieuwe initiatieven omvatten onder meer, (i) verlengde proceduretermijnen in de BTW en directe belastingen,
(ii) dwangsommen, (iii) toegang tot informatie die aan buitenlandse overheidsdiensten is verstrekt en (iv) een nieuwe golf aan fiscale controles die eraan komt. 

In deze bijdrage worden evenwel enkel de langere proceduretermijnen besproken. Aarzel niet om ons te contacteren indien u ook vragen heeft omtrent de andere niet-besproken topics. 

Uitbreiding onderzoeks- en aanslagtermijnen 

(i)  Directe belastingen 

A. Nieuwe algemene termijnen 

De termijn van 3 jaar blijft bestaan voor normale situaties waarbij de aangifte is ingediend binnen de daarvoor voorzien termijn. 

Een tweede termijn van 4 jaar wordt voorzien bij laattijdige aangifte of bij niet-aangifte. Er gebeurt dus een verlenging met 1 jaar ten opzichte van de bestaande gewone termijn van 3 jaar. 

Een nieuwe termijn van 6 jaar zal van toepassing zijn wanneer er bepaalde internationale aspecten aanwezig zijn,
onder meer:

-        Fiscale engagementen betreffende meldingsplichtige grensoverschrijdende transacties of andere
         fiscale engagementen waartoe België zich op OESO- of EU-niveau verbonden heeft
-        (Inter-)nationale groepen met minstens één lokaal verrekenprijsdossier
-        Ondernemingen met landenrapport
-        Verrekening FBB
-        Betalingen aan belastingparadijzen met meldingsplicht
-        Inlichtingen ontvangen met betrekking tot grensoverschrijdende constructies (DAC 6)
          en platformexploitanten (DAC 7). 

Een nieuwe termijn van 10 jaar zal van toepassing zijn wanneer er sprake is van een “complexe aangifte”. 
Het begrip “complexe aangifte” is ruim omschreven, wat tot gevolg heeft dat elke belastingplichtige die ook maar een minimale link heeft met het buitenland quasi steeds onder het toepassingsgebied zal vallen. 

Dit behelst een nieuw ingevoerd begrip, artikel 354 WIB92 bepaalt de criteria waarin een aangifte als complex wordt aanzien:

-        Aangifte vermeld een juridische constructie in een ander land
-        Hybride mismatches
-        Toepassing van de CFC-bepaling 

Zodra één van bovenstaande criteria vervuld is, is de aangifte in haar geheel complex (en dus niet enkel voor de aspecten die rechtvaardigen dat zij onder de nieuwe 10-jarige termijn valt). Dit kan tot gevolg hebben dat wanneer er
bv. een onderzoek plaatsvindt naar voorafgaande verrekenprijsafspraken van 10 jaar geleden, de Administratie niet enkel bijkomende aanslagen kan vestigen m.b.t. elementen van verrekenprijsafspraken, maar nog eens de gehele aangifte kan onderzoeken. 

B. Bijzondere fraudetermijnen in geval van fraude 

Van zodra door een belastingplichtige een fiscale inbreuk is gepleegd met bedrieglijk opzet of met het oogmerk om te schaden (= fraude) , geldt een bijzondere termijn van 10 jaar. 

Belangrijk hierbij is dat de voorwaarde van een voorafgaande kennisgeving vanwege de Administratie met nauwkeurige vermelding van de concrete aanwijzingen van belastingontduiking is geschrapt en is vervangen door een eenvoudige kennisgeving door de Administratie van zijn intentie om de verlengde termijn toe te passen voor de aanslagjaren waarvoor een fraudeonderzoek is opgestart. Voorafgaand hoeven er dus geen concrete aanwijzingen van fraude meer te worden vermeld. 

Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde 

A. Huidige regeling 

De standaard verjaringstermijn in de BTW staat nog steeds op 3 jaar. Zo zal de vordering die slaat op een bureelkast geleverd op 24/05/2023, verjaren na 31/12/2026. 

Is de periodieke btw-aangifte echter te laat of niet ingediend? Dan komt de verjaringstermijn op 4 jaar en dit voor de specifieke periode waarin niet of te laat werd ingediend. 

Voorbeeld 1: U bent een maandaangever. De btw-aangifte over de handelingen van februari 2023 wordt te laat ingediend. Voor de periode van februari 2023 wordt de verjaringstermijn dan 4 jaar. Januari en maart 2023 worden wel op tijd ingediend, voor deze periodes blijft de verjaringstermijn 3 jaar. 

Voorbeeld 2: U bent een kwartaalaangever. De kwartaangifte over de periode januari 2023 – maart 2023 werd tijdig ingediend, maar de kwartaalaangifte over de periode april 2023 – juni 2023 werd laattijdig ingediend. De verjaringstermijn m.b.t. de handelingen over de periode april 2023 – juni 2023 zal worden verlengd tot 4 jaar. Voor de handelingen over de periode januari 2023 – maart 2023 blijft de verjaringstermijn van 3 jaar lopen. 

In de praktijk liet de BTW-administratie toe dat BTW-aangiften konden worden ingediend tot de 10e dag van de maand volgend op de normale indieningsperiode, op voorwaarde dat de betaling tijdig werd voldaan. Volgens de wet zijn dit echter laattijdige aangiften en zullen deze bijgevolg onder de verlengde verjaringstermijn vallen. 

Ook bij de BTW zal er wanneer er sprake is van fiscale fraude – een belastingplichtige pleegt een fiscale inbreuk met bedrieglijk opzet of met het oogmerk om te schaden – een verjaringstermijn van 10 jaar gelden. 

B. Nieuwe regeling (toekomstmuziek) 

Naar alle waarschijnlijkheid zal vanaf 2024 een hervorming van de BTW plaatsvinden die toch wel een aantal belangrijke wijzigingen met zich meebrengt: 

-        Nieuwe aangifteperiode: voor kwartaalaangevers wordt de termijn voor het indienen van btw-aangiften verlengd
          tot de 25ste van elke maand. Voor maandaangevers blijft de termijn echter ongewijzigd. 

-        Laattijdige indiening: in geval van een laattijdige aangifte zal de btw-belastingplichtige aan het einde van een periode
         van 3 maanden na het desbetreffende aangiftetijdvak automatisch een voorstel voor btw-aangifte ontvangen.
         Het voorstel zal gebaseerd zijn op het hoogste bedrag van de verschuldigde btw van de afgelopen 12 maanden
         (met een minimumbedrag aan verschuldigde btw van 2.100,- EUR. 

-        BTW-rekening courant wordt afgeschaft: de BTW-rekening courant zal worden vervangen door de BTW-provisie
         rekening van waaruit het mogelijk zal zijn om uw btw-tegoed geheel of gedeeltelijk terug te vorderen of
         het resterende saldo te herverdelen naar een ander type schud (via MyMINFIN). Een terugbetalingsverzoek via
         de btw-aangifte zal enkel mogelijk zijn voor het desbetreffende aangiftetijdvak.