A.   Ratio legis

Tegenwoordig hebben consumenten weinig tot geen cash meer op zak. Dit zorgt voor problemen bij ondernemingen die geen elektronisch betaalmiddel aanbieden. Dit leidt dan weer tot consumenten die niet meer terugkomen of ontevreden zijn en eventueel een negatieve review schrijven. Elektronisch betalen is klantvriendelijker, sneller en verhoogt de inkomsten aangezien consumenten minder nadenken over het bedrag dat ze uitgeven. Elektronische betalingen zijn ook veiliger en er is minder administratie aan verbonden. Daarnaast zijn betaalterminals ook voor 125% fiscaal aftrekbaar tot eind 2022. 

Omwille van al deze redenen en omdat de overheid fraude verder heeft willen bestrijden, is het vanaf 1 juli 2022 voor ondernemingen verplicht om aan consumenten, bij betaling in euro in gelijktijdige fysieke aanwezigheid, een elektronisch betaalmiddel ter beschikking te stellen. De wet van 17 maart 2022 houdende diverse fiscale bepalingen en fraudebestrijding heeft in boek VI, titel 2, hoofdstuk 2/1 Wetboek Economisch Recht een artikel VI.7/4 ingevoegd. Elektronisch betaalmiddel moet begrepen worden als ‘een ander betaalmiddel dan muntstukken en bankbiljetten uitgedrukt in euro, verstrekt door een betalingsdienstaanbieder als bedoeld in artikel I.9,2°’.

B.   Wat houdt die verplichting in?

De verplichting om een elektronische betaling te aanvaarden, moet genuanceerd worden. Het is namelijk zo dat de consument niet kan eisen dat alle soorten van elektronische betalingen aanvaard moeten worden. De verplichting houdt in dat minstens één mogelijkheid tot elektronische betaling geboden moet worden. Het aangeboden betaalmiddel kan vrij door de onderneming gekozen worden. Enkele voorbeeld van elektronische betaalmiddelen zijn: debet- of kredietkaart, toepassingen voor smartphones (vb. Payconiq), overschrijving enz. 

Een aantal betaalmiddelen vallen niet onder deze verplichting, zoals maaltijd-, eco-, cadeau- of andere cheques, cryptomunten, virtuele munten enz. Deze mogelijkheden kunnen wel facultatief aangeboden worden.

Het is nog steeds toegelaten om voor lagere bedragen betalingen via bankkaart uit te sluiten. Dit kan omwille van deze wetswijziging enkel indien voor deze lagere bedragen, naast een betaling in contanten, ook een tweede, elektronische, mogelijkheid om te betalen voorzien wordt.

De verplichting geldt voor alle ondernemingen. Dit zijn, voor boek VI WER, ‘alle natuurlijke personen of rechtspersonen die duurzaam een economisch doel nastreven, met inbegrip van hun verenigingen’.

 C.   Sancties

Bij het niet naleven van deze verplichting wordt geldboete voorzien van minimaal 208 EUR
(en in theorie maximaal 80 000 EUR).