Overeenkomstig artikel 400 e.v. W.I.B. 1992 en artikel 30bis van de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders bestond er reeds een hoofdelijke aansprakelijkheid en inhoudingsplicht voor sociale en fiscale schulden voor opdrachtgevers van aannemers en onderaannemers in de bouwsector. Wij bespraken die reeds in onze nieuwsbrieven van 8 februari 2008 en 13 februari 2009.

Vooreerst geven wij u pro memorie een kort overzicht van de bestaande regeling. Deze houdt in dat een opdrachtgever die een beroep doet op een aannemer of onderaannemer in de bouwsector (b.v. grondwerken, metsel – en betonwerken, voegwerken, dakwerken, stukadoorswerken, …, maar ook tuinaannemers en schoonmaak – en onderhoudsfirma’s) steeds moet nagaan of de (onder)aannemer met wie hij contracteert fiscale of sociale schulden heeft. Indien het antwoord op deze vraag bevestigend luidt, zal hij 15 % van het factuurbedrag (excl. BTW) moeten inhouden en doorstorten aan de fiscus en 35 % (excl. BTW) aan de RSZ. De opdrachtgever dient dit na te gaan aan de hand van de databanken die werden opgericht in de schoot van de FOD Financiën en de FOD Sociale Zekerheid. De beide databanken kunnen worden geraadpleegd door het volgen van de link https://www.socialsecurity.be/site_nl/employer/applics/30bis/index.htm.

Indien de opdrachtgever dit niet nagaat en de (onder)aannemer heeft sociale of fiscale schulden, dan is de opdrachtgever zelf hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van deze schulden. Voor de fiscale schulden is deze hoofdelijke aansprakelijkheid beperkt tot 35 % van de totale prijs van de werken (excl. BTW). Voor sociale schulden is deze hoofdelijke aansprakelijkheid beperkt tot de totale prijs van de werken (excl. BTW). Indien de fiscale aansprakelijkheid reeds werd toegepast, is de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de sociale schulden beperkt tot 65 % van de totale prijs van de werken. De regeling geldt niet voor de opdrachtgever die een natuurlijke persoon is en die louter voor privédoeleinden handelt.

Sinds 1 mei 2013 werd een administratieve vereenvoudiging ingevoerd voor de afhandeling van een inhouding voor sociale schulden. Bij consultatie van de inhoudingsplicht kan men doorklikken en een aantal factuurgegevens invoeren in een online toepassing. Vervolgens ontvangt men een gestructureerde mededeling die moet vermeld worden bij de betalingsopdracht aan de RSZ. Een papieren formulier is niet meer nodig. 

Voor de fiscale inhoudingsplicht is niets gewijzigd. Indien de (onder)aannemer fiscale schulden heeft, dan moet men 15 % van het factuurbedrag inhouden en doorstorten aan de fiscus. Bij de betalingsopdracht worden de naam en het ondernemingsnummer van de (onder)aannemer vermeld. Een kopie van de factuur moet naar de fiscus worden opgestuurd.

Met ingang van 1 september 2013 moet deze inhoudingsplicht ook worden gecontroleerd voor ondernemingen uit de sector van de bewakings – en / of toezichtsdiensten, op straffe van hoofdelijke aansprakelijkheid. Deze uitbreiding van de inhoudingsplicht wordt ingevoerd overeenkomstig het koninklijk besluit van 17 juli 2013 (B.S. 1 augustus 2013).